Toezicht in tijden van schaarste
UTRECHT, 16 juli 2024 – De Wetenschappelijke Adviesraad (WAR) van de Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in Zorg en Welzijn (NVTZ) heeft een nieuwe publicatie ‘Toezicht in tijden van schaarste’ uitgebracht. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is bezorgd over het tekort aan professionals in de zorg en spreekt van een wereldwijde competitie om goede beroepskrachten. In Nederland wordt gesproken over een toenemende schaarste van personeel. Dit vraagstuk is één van de speerpunten van het beleid van de nieuwe minister van VWS Fleur Agema. Met deze paper kunnen raden van toezicht het gesprek met de bestuurder voeren over welke waarden voor de organisatie belangrijk zijn bij vraagstukken rondom schaarste en daarmee dilemma’s bespreekbaar maken.
Handvatten
In het paper van de Wetenschappelijke Adviesraad ‘Toezicht in tijden van schaarste’ worden enkele handvatten gegeven voor de rol van de raad van toezicht. Dit doet WAR aan de hand van voorbeelden en dilemma’s, die laten zien hoe toezichthouders bij schaarste zouden kunnen handelen.
Schaarste dwingt tot keuzes
Personeelstekorten is één vorm van schaarste. In het paper gaat het ook over schaarste van zorg, financiële en ecologische schaarste. Schaarste houdt in dat er keuzes gemaakt moeten worden. Juist bij thema’s die impact hebben op de lange termijn en verder gaan dan de belangen van de instellingen zelf. Toezichthouders kijken bij uitstek ook naar de maatschappelijke impact van ingewikkelde keuzes en wat hun rol kan zijn in deze vraagstukken. In de publicatie van de WAR worden een aantal voorbeelden beschreven hoe toezichthouders bij schaarste kunnen handelen, waarbij de keuzes aan de hand van waardenafwegingen worden gemaakt en niet alleen op basis van bedrijfsmatige of enkelvoudige afwegingen.
Mirella Minkman, voorzitter van de WAR vult aan: “Schaarste levert uitdagingen op en leidt tot lastige verdelings- en prioriteitsvraagstukken. Echter, schaarste kan ook een positief effect hebben en tot innovatie leiden. Daarom is het belangrijk dat toezichthouders het gesprek met de bestuurder voeren over welke waarden voor de organisatie belangrijk zijn bij vraagstukken rondom schaarste. Ook gezien hun organisatie bij uitstek vaak een organisatie-overstijgende, maatschappelijke opgave heeft”.