Toezicht op netwerken: inspiratie uit de Regiobijeenkomst Noord-Holland

Op 4 april vond in Amsterdam-Noord een NVTZ Regiobijeenkomst plaats voor toezichthouders in Noord-Holland over het thema ‘toezicht houden op het manoeuvreren van een organisatie in organisatienetwerken. De bijeenkomst trok ruim 30 toezichthouders die elkaar troffen in de 17de-eeuwse Krijtmolen. De inhoudelijke voorbereiding lag in de handen van regioambassadeur Bas Baanders.
 
In twee inleidingen deelden Cor Calis (o.a. rvt BovenIJ) en Peter Littooij (o.a. rvt Omring) hun eigen ervaringen met dit relatief nieuwe toezichtveld. Het leidde tot een levendige discussie waarin toezichthouders talrijke ervaringen, goede voorbeelden, struikelblokken en tips uitwisselden.

Krijtmolenalliantie

Die Krijtmolen is een historische plek: hier beklonken verschillende organisaties uit Amsterdam-Noord in het programma “Beter Samen in Noord” de afspraak om intensiever samen te werken, niet alleen op het gebied van zorg en welzijn, maar evenzeer op dat van positieve gezondheid en preventie. Het “BovenIJ Ziekenhuis” gaat daarom nu door het leven als gezondheidsorganisatie ”BovenIJ”.
 
Doordat aan toezichthouders uit verschillende sectoren deelnamen werd duidelijk dat ieder van de partners vanuit een ander perspectief aan samenwerking werken. Een andere issue voor goede samenwerking is dat goede uitwisseling van informatie onontbeerlijk is. Door de veelheid van systemen en contexten is dat een knap lastig op te lossen probleem. Maar nodig is dat wel!

Samenwerking van de grond krijgen vergt veel bestuurlijke aandacht, soms zoveel dat een raad van toezicht als werkgever voor de afweging kan komen te staan of een eenhoofdig bestuur nog wel voldoet of dat er misschien een tweede bestuurder geworven moet worden.

Strategisch partnerschap en hoeder van de dialoog

Deelnemers waren het erover eens dat het raadzaam is dat een rvt zelf een beeld heeft van wat de meerwaarde is van samenwerking. Strategisch partnerschap was een term die viel: het is belangrijk dat bestuur en toezicht met elkaar in gesprek zijn: wat is de meerwaarde van samenwerking? Wat zijn de scenario’s voor de (middel)lange termijn? Soms daagt een rvt uit, soms stimuleert de rvt. Het kan ook gebeuren dat de rvt een weg bereidende functie heeft, bijvoorbeeld door contact te hebben met raden van toezicht van partnerorganisaties.
 
Gememoreerd werd dat in Friesland jaarlijks alle voorzitters van raden van toezicht samenkomen om met elkaar de uitdagingen te bespreken waarvoor zorg, welzijn en hun organisaties zich gesteld weten. Hetzelfde geldt voor De Zeeuwse Zorgcoalitie.
 
Duidelijk is dat er voor samenwerking geen platgetreden paden zijn, geen panacees. Veel hangt af van de persoonlijke banden tussen bestuurders van verschillende organisaties. Maar toezichthouders kunnen een verschil maken, als ‘hoeder van de dialoog’, als hoeder van de continuïteit van de samenwerking bij bestuurswisselingen en als strategisch gesprekspartner voor het bestuur.